Her yıl yaklaşık 300.000 apendektomi yapılmaktadır. Aslında, Dünyada en sık görülen acil ameliyat Apandisittir. Apandisit belirtileri ciddiye alınmalıdır. Hem çocuklar hem de yetişkinler için Apandis acil tıbbi yardım gerektirir. Cleveland Clinic’e göre, apandisit çocuklarda karın cerrahisinin en yaygın sebebidir. Aslında, 14 yaşın altındaki her 1000 çocuğun dördünde apendektomi gerekecektir. Amerika Birleşik Devletlerinde her yıl her 500 kişiden birinde Apandisit var ve anında tıbbi bakıma ihtiyaç duyuyorlar. Neyse ki, Apandisit olmadan yaşayabilir ve gelişebiliriz.
Apandisit Nedir?
Apandisit, apandisitin yarılmasına neden olabilen bir inflamasyonudur. Apandisit, sağ kalça kemiğinden uzakta değil, karnın sağ alt kadranında geniş bağırsağın ve ince bağırsağın bulunduğu yerde küçük, parmak şeklinde bir organdır. Apendiks iltihaplandığında ve ani ağrı da dahil olmak üzere apandisit semptomları başladığında, çoğunlukla sağ alt karın veya göbeğin yakınında ağrılar başlar. Ağrı daha sonra sağ alt tarafa doğru göç eder. Enflamasyon kötüleştikçe ağrı daha şiddetli hale gelir.
Bir trafik kazası veya spor kazası gibi künt bir kuvvet travması apandisitin kopmasına neden olabilirken, Apendiksteki bir tıkanıklık da suçlu olabilir. Apendiks tıkalı olduğunda, apendiks içindeki bakteriler çabucak çoğalırlar. Bu bir apse ve pus oluşumuna neden olur. Ek parça koparsa, karın ve bakteri karnın içine ve kan dolaşımına yayılır. Apandisit semptomları ortaya çıktığında acil tıbbi müdahale gereklidir.
Apandisit Belirtileri
Erken apandisit belirtileri, hazımsızlık veya gaz olarak yanlış anlaşılabilir, çünkü başlangıçta hafif kramp sık görülür. Bu his 24 saatten uzun sürerse ve aşağıdaki listede diğer apandisit belirtileri ortaya çıkmaya başlayınca, tıbbi müdahale için zaman geldi demektir.
- Çocuklarda ve erişkinlerde en sık görülen apandisit belirtileri şunları içerir:
- Göbek düğmesinden başlayarak sağ alt karına hareket eden ani ağrı
- Karnın sağ alt tarafında başlayan ani ağrı
- Mide bulantısı
- Kusma
- İştah kaybı
- İnflamasyon ve ağrı arttıkça yaklaşık 100 derecelik düşük dereceli ateş yükselir.
- Karın şişliği
- Kabızlık
- İshal
- Gaz geçirmek için yetersizlik
- Karnın sağ tarafı dokunmaya karşı hassas olur
Hamileyseniz, apandisit gebelik sırasında hafifçe kayması nedeniyle apandisit belirtileri üst karında ağrı ile başlayabilir. Hamile kadınlarda apandisit nadir değildir; Aslında apandisit 1.500 gebelikte 1’de görülür. Hamileyseniz ve belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız, gebeliğe bağlı rahatsızlık olmadan erken doğumdan kaçınmayın. Erken müdahale sağlıklı bir hamilelik için anahtardır.
Küçük çocuklarda apandisit semptomlarının fark edilmesi daha zordur.
Küçük çocuklarda Apandisit semptomları şunları içerebilir:
- Kalp atış hızı artışı
- Sık idrara çıkma
- Hareket ederken, hapşırırken, öksürürken veya karınlarına dokunduktan sonra mide ağrısı şikayetleri
Bu belirtiler yüksek sıcaklıkla görünürse, derhal acil tıbbi yardım isteyin.
Sebepler ve Risk Faktörleri
Araştırmacılar apandisitin bazı insanlarda olmayıp da neden bazı insanlarda görüldüğünden emin değilken, apendiks veya sindirim sisteminde enfeksiyon, inflamasyon veya tıkanma en sık görülen neden gibi gözüküyor. Apendiksin astarında tıkanıklık, bakterilerin çoğalmasına neden olabilir, bu da hızlıca apendiksin iltihaplanmasına, şişmesine ve tıkanıklığına neden olur. Apendiks patlarsa, enfeksiyon karın boşluğundan kan dolaşımına yayılabilir.
Apandisit için kabul edilen risk faktörleri şunları içerir:
- Yaş: Genellikle 10 ila 30 yaşları arasında görülür
- Cinsiyet: Erkeklerde kadınlardan daha yaygın
- İrritabl Bağırsak Sendromu
- Gastrointestinal sistemde veya vücudun başka yerlerindeki enfeksiyon
- Bir araba kazasında, spor kazasında veya düşüşte devam eden karın travması
- Parazitler
Konvansiyonel Tedavi
Apandisit acil tıbbi bakım gerektiren ciddi tıbbi bir durumdur. En iyi yol tarifini belirlemek için doktor, yaşadığınız durumu ve apandisit semptomlarını daha iyi anlamak için fizik muayene, kan ve idrar testleri ve çoğunlukla BT, MR veya abdominal ultrason gibi görüntüleme testleri yapacaktır. Tam bir tıbbi geçmiş alınacaktır. Ayrıca, tıbbi ekip büyük olasılıkla son barsak hareketleri de dahil olmak üzere sindirim belirtileri hakkında bilgi isteyecektir.
Apendikste rüptüre olmazsa, antibiyotikler uygulanır. Buna ek olarak, hastanede 12-24 saatlik bir izleme gerekli olabilir. Ancak, eğer apendiks patlarsa, cerrahi olarak çıkarılır. Çoğu appendektomi, daha az ağrı ve yara izi sağlayan ve daha hızlı iyileşmeyi kolaylaştıran bir laparoskopik işlem olarak gerçekleştirilmektedir. Bununla birlikte, apendiksin patlaması ve enfeksiyon karın boşluğuna sızması halinde, laparoskopik cerrahi uygun olmayabilir.
Apandisit, karın içine bakteri ve irinleri püskürterek patlar ve sızıntı yaparsa cerrah bakteri ve karın bölgesini temizlemek zorundadır. Ameliyattan sonra, apse boşaltmaya devam etmek için birkaç hafta boyunca bir tüp kalacaktır. Enfeksiyonun vücudundan kurtulmak için antibiyotikler verilir. Bir apandisitten sonra, çoğu hasta birkaç gün içinde serbest bırakılır.
Şu anda, UCLA’daki David Geffen Tıp Fakültesi tarafından, apandisitin (yırtılmadan önce) ayakta tedavi amaçlı olup sadece antibiyotiklerle tedavi edilip edilmesinin güvenli ve etkili olup olmadığını belirlemek için bir klinik araştırma bulunmaktadır. İlk sonuçlar umut vaat ediyor. Araştırmacılar 2021’de nihai sonuçları bekliyorlar.
Apandisit ve 16 Doğal Kurtulma Yolları
1. Cerrahınızın faaliyeti, ilaçları ve yara bakımı hakkındaki önerilerini izleyin. Genellikle, laparoskopik ameliyattan sonra, üç ila beş gün boyunca aktiviteyi sınırlamanız gerekir. Açık apendektomi için aktiviteyi 10 ila 14 gün arasında sınırlamanız gerekir. Yavaşça ve bilinçli olarak dolaşın; ağır nesneleri taşımaktan veya kaldırmaktan kaçının. İnsizyon bölgesinin temiz ve kuru kalması gerekir.
2. Kılavuzlanmış görüntüleri uygulayın. Mayo Kliniğine göre, apandisitten sonra yönlendirilmiş görüntüler ağrıyı kontrol etmeye yardımcı olabilir. Bu, ameliyat sonrası anksiyete ve ağrı yaşayan çocuklar için özellikle yararlı olabilir. Kılavuzlu meditasyonun kaygıları hafifletmesi, ağrıyı azaltması, uyku kalitesini geliştirmesi ve çok daha fazlası bilinmektedir.
3. Öksürürken dikkatli olun. Apendektomiden sonra öksürük acı verir. Ağrının bir kısmını önlemek için öksürmeden önce karnınıza basınç uygulayın. Bir havlu rulo veya yastık kullanın, karnınıza karşı yerleştirin ve ağrıyı önlemek için öksürük veya hapşırmadan önce ılımlı bir baskı uygulayın.
4. Aromaterapi. Bir appendektomi travmatik bir fiziksel olaydır ve iyileşmek zaman almaktadır. Ameliyat sonrası dinlenmek ve rahatlamak için kendinizi daha iyi hissetmenizi ve daha çabuk iyileşmenizi sağlayabilirsiniz. Gevşemeyi teşvik etmek, ağrıyı azaltmak ve daha iyi uyku için aromaterapi uygulamak gerekir. Araştırmalar aromaterapinin lavanta esansiyel yağı kullanarak zihinsel stres ve kaygı azalttığını göstermektedir. Bu doğanın travması sonrasında çocuklar korku ve endişe konusunda özellikle hassastırlar. Yaygın uçucu yağlar bu duyguları rahatlatmaya yardımcı olabilir.
Ağrı için, aromaterapi ile ağrının azaltılmasına yardımcı olduğunu gösteren geniş bir çalışma yelpazesi vardır ve yanık hastaları, romatoid artrit, emek sırasında ve kronik ağrı ile yaşayanlarda ağrı azalması üzerinde uzun vadeli bir etkiye sahip olabilir. Bu çalışmaların bir çiftinde, özellikle lavanta esansiyel yağı veya gül ve lavanta yağlarının bir kombinasyonu belirlendi; diğer çalışmalar test edilen esansiyel yağı belirtmedi.
5. Homeopatik arnica 6x. Anti-inflamatuar ve ağrı giderme özellikleri ile tanınan arnica, ameliyat sonrası şişmeyi de azaltabilir. Cerrahiyi izleyen iki haftalık süreyle uygulayın.
6. Sağlıklı karaciğer fonksiyonunu destekleyin. Apandisitten sonra karaciğer fonksiyonunu desteklemek çok önemlidir. Ameliyat sırasında kullanılan anestezikler, karaciğer fonksiyonlarında bir düşüşe neden olabilir ve toksik maddelerin oluşmasına neden olabilir. Bir apandisitten sonraki haftalarda, çok miktarda kafein ve alkolden ve geleneksel olarak çiftlik meyvelerinden, sebzelerden ve etlerden yemekten kaçının. Taze, organik ürünler, ot ile beslenen organik et ve somon gibi vahşi balıklara odaklanın.
7. Bağışıklık sisteminin sağlığını arttırın. Apendektomiden sonra enfeksiyondan kaçınılması, özellikle de apendiksin rüptüre olması ve abdominal boşluğa bakteri ve solunum sızdırması gerekir. Enfeksiyona karşı korunmanın en iyi yolu bağışıklık sisteminizin en iyi şekilde performans göstermesini sağlamaktır. İyileşme planınıza zencefil, ginsengi, D vitamini ve diğerleri gibi yüksek kaliteli katkı maddeleri eklemek de dahil olmak üzere bağışıklık sisteminizi artırmak için en iyi ipuçlarını uygulayın.
Apandisit, sindirim sisteminin bir parçasıdır. Bu nedenle, iyileştiğinizde bazı yeni gastrointestinal semptomlarla karşılaşabilirsiniz. Sağlıklı bir diyet kullanın ve işlenmiş gıdalar ve duyarlı olduğunuz glüten ve konserve süt gibi gıdalardan kaçının. Ameliyatı takip eden haftalarda küçük, besleyici yoğun yemekler yiyin.
8. Bromelain. Teksas Üniversitesi’nden Advanced Wound Healing ve Doku Yenilenme Laboratuvarı araştırmacıları tarafından yapılan küçük bir araştırmada, C vitamini, üzüm çekirdeği özü, rutin ve bromelain içeren bir destek, daha hızlı iyileşmeyi destekledi ve katılımcılar daha az kızarıklık ve şişme yaşadılar.
Ananas’da bulunan bir enzim olan Bromelain, kanseri, kardiyovasküler hastalıkları ve diyabetleri önlemeyi de içeren inanılmaz kanıtlanmış sağlık ve terapötik faydaları ortaya koyuyor. Ameliyattan sonra iyileşmeyi hızlandırmak için her gün üç kez yüksek kaliteli bir bromelain takviyesinin 1000 miligramını alın.
9. C Vitamini. Vitamin C, Gundersen Lutheran Tıp Merkezi’nden araştırmacılara göre, vücudun ameliyat sırasında kullanılan anestezikleri metabolize etmesine yardımcı olur ve iyileşmeyi hızlandırmaya yardımcı olabilir. Dr. Michael A. Fiorillow, önde gelen bir plastik cerrah, yaranın iyileşmesine yardımcı olduğu için açık yaralı olan herkese yüksek kaliteli bir C vitamini takviyesinin günde 2.000 miligramı öneriyor.
Buna ek olarak, guava, portakal, kırmızı veya yeşil biber ve papaya gibi organik C vitamini bakımından zengin gıdaları tüketme konusunda dikkatli olun. C vitamini, bağışıklık sistemini güçlendirir ve ameliyattan iyileşme anındaki anahtar olan mineral emilimini artırmaya yardımcı olur.
10. A vitamini. Crohn hastalığınız varsa, bir vegan iseniz, pankreasınızla ilgili sorunlar yaşıyorsanız veya kistik fibrozisiniz varsa, A vitamini eksikliğiniz olabilir. A vitamini eksikliği sizi bir enfeksiyon gelişmesine daha yatkın hale getirebilir. Cerrahi ve travmadan sonra inanılmaz derecede tehlikeli.
A vitamini için önerilen günlük ödenek aşağıdaki gibidir:
Çocuk:
- 1-3 yaş: 300 mikrogram / gün
- 4-8 yaş: 400 mikrogram / gün
- 9-13 yaş: 600 mikrogram / gün
Yetişkin Kadınlar:
- 14 yaşında ve daha yukarı: 700 mikrogram / gün
- Hamileyken: 750-770 mikrogram / gün
- Emzirirken: 1,200-1,300 mikrogram / gün
Yetişkin Erkekler:
- 14 yaşında ve daha yukarı: 900 mikrogram / gün
Ayrıca, apandisitten kurtulduğunuzda bağışıklık sistemi işlevini artırmaya yardımcı olması için vahşi yakalanmış orkinos, havuç, tatlı patates ve yapraklı yeşillikler gibi bol miktarda A vitamini bakımından zengin yiyecekler diyetinize ekleyin.
11. Çinko. Hafif bir çinko eksikliği bile iyileşmeye müdahale edebilir. Boston Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne göre, A vitamini, E vitamini ve çinko tüketiminin artması yara iyileşme hızlarını etkileyebilir. Ot ile beslenen dana ve kuzu, kabak çekirdeği, nohut ve hatta kakao tozu gibi iyileşme sırasında çinko bakımından zengin gıdaların keyfini çıkarın.
12. Arjinin ve omega-3. Shriners Çocuk Hastaneleri ve Cincinnati Tıp Merkezi Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, arjinin ve omega-3 yağ asitlerinin kombinasyonunun cerrahi alan enfeksiyonlarını yüzde 50 azalttığını ve hastanede ve yoğun bakımda kalış sayısını önemli ölçüde azalttığını buldu.
Çalışmada, her bir hasta için enerjinin % 3,5’ine dayanan özelleştirilmiş bir omega-3 dozu ile birlikte 10 gram arginin verildi. Bir önlem olarak, hastanın septik olması veya yüksek tansiyonu olanlar için arginin verilmemelidir.
13. Glutamin. Gerekli bir amino asit, glutamin gastrointestinal sağlığı destekler. Ayrıca, araştırma, Harvard Tıp Fakültesindeki Brigham ve Kadın Hastanesi araştırmacılarına göre, ameliyat veya yaralanma sonrasında enfeksiyon riskini azalttığını gösteriyor. İyileşme sırasında, günde iki kez 2-5 gram glutamin ve en iyi sonuç için yüksek kaliteli bir vitamin B12 takviyesi kullanın.
14. Probiyotikler. Ameliyattan gelen anestezikler ve antibiyotikler bağırsağın doğal sağlıklı bakteri dengesine zarar verir. Sağlıklı bakterileri yeniden inşa etmek için, servis başına en az 50 milyar CFU sağlayan yüksek kaliteli bir probiyotik takviye alın. Buna ek olarak kefir, yoğurt, lahana turşusu ve elma sirkesi gibi sonraki haftalarda diyetinize probiyotik bakımdan zengin yiyecekler ekleyin.
15. Hindistan Cevizi Yağı. Önemli yara izini önlemek için, dikişler veya zımbalar çıkarıldıktan sonra, yara çevresindeki hindistan cevizi yağını hafifçe masajlayın. Cildi besler ve cildinizde kalan herhangi bir mantar, bakteri veya virüsün yok edilmesine yardımcı olur.
16. Sağlıklı, temiz bir diyetin tadını çıkarın. Ek, sindirim sisteminin bir parçasıdır, bu yüzden iyileşme sırasında sağlıklı, temiz bir diyet önemlidir. California, San Rafael’deki Marin Önleyici Tıbbi Merkezi’nin kurucusu ve yöneticisi Dr. Elson M. Haas, ameliyattan sonra diyetin hafif, yağlı değil ve sindirimi kolay olması gerektiğini söylüyor. Besleyici yoğun protein tozu, kemik suyu ve organik gıdalara odaklanın.
Tavsiye Bağlantı: Anti-Aging: Yaşlanma Nasıl Yavaşlatılabilir
Apandisit ve Önemli Önlemler
Apandis koparsa, enfeksiyon ve bakteriler peritonit oluşturan karın boyunca yayılabilir; bu hayatı tehdit edici olabilir. Apandisit semptomlarını ciddiye alın ve çabucak tıbbi müdahale isteyin.
Bir apandisitten sonra ateş, titreme, kanama ya da kesi bölgesinden drenaj, kusma, iştah kaybı, öksürük, nefes darlığı, kramp sıkma, iki gün ya da daha fazla bağırsak hareketi yoksa üç ya da altı gün ishale maruz kalırsanız bir doktora başvurun.
Apandisit Hakkında Son Düşünceler
- Apandis, sindirim sisteminin bir parçasıdır ve IBS, parazitler ve gastrointestinal enfeksiyonlar apandisit için risk faktörleridir.
- Apandisit acil bir tıbbi durumdur.
- Derhal ve uygun şekilde tedavi edilmezse, apendikt patlayabilir.
- Bir apandisit ameliyatı, Amerika Birleşik Devletleri’nde her yıl 300.000’in üzerinde gerçekleştirilen en sık rastlanan acil ameliyattır.
- Çocuklarda Apandisit belirtilerinin belirlenmesi daha zordur ve gaz veya sindirim rahatsızlığı olarak yanlış okunabilir.
- Hamile olan kadınlar apandisit semptomlarını farklı şekilde yaşarlar; gebelik nedeniyle karında ağrı daha yüksektir.
- Özellikle düşük dereceli ateş eşliğinde, gebelik sırasında semptomları ciddiye alın.
- Ağrı, karın düğmesinin çevresinde veya sağ kalça kemiğine yakın karnın sağ alt tarafında başlayabilir.
- Antibiyotikler çoğunlukla apendikteki bakteri öldürmek için reçete edilir.
- Apendikste rüptüre olmazsa, cerrahi genellikle laparoskopik olarak yapılabilir.
- Apendiks yırtılırsa, bir cerrah apandisit bölümünü çıkarmak ve abdominal boşluktaki irin temizlemek için açık bir apendektomi yapmalıdır.
- Apandisitin bilinen bir amacı yoktur ve sağlıklı, normal yaşamını Apandisit olmadan yaşayabilirsiniz.